Sinds een paar maanden houd ik een dankbaarheidsdagboek bij. Iedere dag schrijf ik ongeveer drie dingen op waar ik die dag dankbaar voor ben, wat die dag fijn of bijzonder maakte en/of waar ik die dag blij van werd. Ik probeer het iedere avond voor het slapen gaan in te vullen, om mijn dag positief te eindigen en met fijne herinneringen te gaan slapen. Soms pak ik mijn dankbaarheidslijstje van de afgelopen maanden erbij en lees ik er eens rustig doorheen. Behalve dat ik daar gewoon ontzettend blij en nog dankbaarder van word, viel me onlangs ook iets op: zeer regelmatig staat er contact met een vriend of vriendin tussen. Bijna iedere dag heeft één van de dingen waar ik dankbaar voor ben te maken met de lieve mensen om me heen. Een heerlijke avond bij een vriend(in) thuis met goede gesprekken, een supergezellige dag met een vriendin, een fijne wandeling met iemand, een spontaan bezoekje aan een bevriend stel of een kort telefoongesprekje met iemand die ik al een tijdje niet heb gesproken. En zelfs als de dag niet zo leuk was, kan een gesprekje over What’sapp met een vriendin de dag opklaren en toch een reden tot dankbaarheid geven.

Vriendschap dus. Blijkbaar iets van groot belang voor mijn gevoel van dankbaarheid. Vriendschap. Het is iets geks, als ik er eens over nadenk. Iets toevalligs, iets ongrijpbaars. Want als ik mijn vriendengroep bekijk, dan is het een mooie mengelmoes van allerlei verschillende soorten mensen. De meesten ontmoet doordat we toevallig op dezelfde plek waren: de zelfde open podiumavond, dezelfde hangplek tijdens de pauzes op de middelbare school, dezelfde stal om ons paard te verzorgen, hetzelfde introductieweekend van een studentenvereniging. Je raakt met iemand aan de praat, wordt ‘met elkaar opgescheept’, brengt wat tijd met elkaar door, leert elkaar beter kennen. Wat maakt dat iemand een vriend wordt? En wanneer begin ik iemand een vriend te noemen? Of iemand als vriend te ervaren? Het zijn soms kleine momenten. Wat iemand vertelt, hoe iemand zingt, wat iemand uitstraalt. Een prikkel, nieuwsgierigheid, een vrolijk gevoel. Hoe iemand reageert wanneer ik iets deel of wanneer ik onverwachts langsga. Het zijn kleine dingen die uitmaken. Soms zijn het toevallige dingen. Ja, het ontstaan van vriendschap is een fascinerend proces. En dan… dan ben je vrienden, doe je leuke dingen samen, ga je samen naar concerten of festivals, kook en eet je samen of kijk je voetbalwedstrijden. En voor je het weet zijn er alweer jaren voorbij en kun je terugkijken op 5 of 10 jaar vriendschap.

Mijn vrienden. Mijn lieve vrienden. Iedereen met zijn eigen verhaal. Ingestapt in een bepaalde periode van mijn leven en nog steeds naast me op mijn levensweg. Sommigen zagen me veranderen van een verlegen, gelovig en afhankelijk meisje naar een open, dappere, bijdehante dame. Sommigen zagen me ontpoppen tot de creatieve duizendpoot die ik vandaag de dag ben. Sommigen zagen mijn worsteling met geloof, spiritualiteit en de grote vragen van het leven. Anderen kennen mij zoals ik nu ben, met normen en waarden vanuit mijn christelijke achtergrond, met liefde voor yoga en meditatie en met een open geest naar wat er allemaal bestaat. Sommigen zagen mijn diepste dal bij het stukgaan van mijn relatie en zagen me fladderen toen ik de liefde weer vond. Mijn vrienden samen vormen een prachtig mozaïek van mijn leven: van mijn waarden en interesses, van mijn geschiedenis en mijn verlangens voor de toekomst. Een heerlijk, prachtig, muzikaal en creatief mozaïek. I love it!

Als ik terugkijk op al die jaren vriendschap, is er heel wat veranderd. Ik ben anders naar vriendschappen gaan kijken. Ik zie nu dat iedere vriendschap uniek is. Dat ik met sommige vrienden vooral goed kan lachen en lol kan hebben, en dat ik met andere vrienden vooral een creatieve energie of een passie voor muziek deel. Dat ik met sommige vrienden hele diepgaande gesprekken kan voeren, terwijl ik dat van anderen niet moet verwachten. En dat ik sommige vrienden om de week zie, terwijl ik anderen maar eens per (half)jaar uitgebreid spreek, en met weer anderen vooral per brief of email contact onderhoud. Elke vriendschap heeft iets eigens en iets fijns. En al die vriendschappen vullen elkaar prachtig aan. Nog iets belangrijkst is veranderd: ik ben mijn vriendschappen meer gaan waarderen. Of misschien beter gezegd: op waarde gaan schatten. Ik heb lang de neiging gehad om vriendschap als vanzelfsprekend te zien. Er niet zo bij stil te staan en vooral druk te zijn met mijn eigen leven en verhaal. Tot ik vrienden verloor, door een ruzie, door de tijd, door de loop van het leven. En tot ik merkte dat sommige vrienden bleven, ondanks ruzie, tijd en de loop van het leven. En nu (pas) zie ik de onmisbare waarde van vriendschap in mijn leven. In ieders leven.

In mijn werk als psycholoog zie ik de impact van vriendschap op het mentale welzijn van mensen: eenzaamheid maakt elke psychologische of lichamelijke klacht zwaarder. Vriendschap en sociale steun maken elke last lichter. Positieve relaties, zo las ik in een boek over positieve psychologie, worden gezien als één van de vijf pijlers van geestelijk welzijn en een goed leven. De gelukkigste mensen zijn degenen met intense, betekenisvolle relaties met mensen om zich heen. Diep, open contact. En, wat ik interessant vond: niet zozeer het delen van verdriet en het elkaar steunen zorgen voor de grote impact van vriendschap op je welzijn; juist het delen van successen en geluk met elkaar is belangrijk voor verdieping in vriendschappen en voor vergroting van welzijn. Het delen van positieve ervaringen zorgt ervoor dat je positieve emoties nogmaals ervaart en dat het gevoel van verbondenheid wordt versterkt. Het delen van succes, geluk en positieve ervaringen maakt vriendschap intenser, vervullender, fijner. Ik had er nooit bij stilgestaan. Sinds ik dat las, ben ik ermee gaan experimenteren: even een kort appje naar een vriendin met iets waar je trots op bent, wat goed is gelukt of een ervaring waar je blij mee bent. Het werkt fantastisch: het zindert, het fladdert, het maakt je dolblij en je vriendschap heel fijn.

Daarom neem ik me voor om vanaf nu mijn vriendschappen te vieren. Om mijn dankbaarheid en waardering voor mijn vrienden te laten zien, uit te spreken. Om positiviteit te zaaien en oogsten in contact met de mensen die me na aan het hart liggen. Dus jij, lieve vriend(in), die dit waarschijnlijk ook leest: ik hou van je, ik ben blij met je en ik zal altijd mijn best doen om onze vriendschap levendig en positief te houden. Om elkaar te steunen in tijden dat het moeilijk is, maar zeker ook om samen te vieren dat het leven goed is! And I would like to say: tot snel!