Iedereen die mij een beetje kent, kent mij als een intens persoon. Een vrolijke, energieke en soms ook wel wat drukke jongedame die met dartelende vreugde door het leven danst. Maar ook een melodramatische meid die ergernis of afkeur niet onder stoelen of banken steekt, gevoelens graag een beetje aandikt en zó recht door zee is dat het zowel bot als heel grappig kan zijn.Én iemand die uitgeblust en afgevlakt de dag kan uitzingen, als het allemaal even niet wil lukken. De intensiteit van mijn karakter gaat beide kanten op. Want zo blij en uitgelaten als ik kan zijn, en zo intens als ik kan genieten van kleine dingen; zo diep kan ik ook in de put zitten van wanhoop en verdriet, en zo boos en fel kan ik uitvallen als ik niet goed in mijn vel zit. Het maakt mijn leven een soort rollercoaster, met hoge pieken en diepe dalen en alles wat daar tussen zit. My rollercoaster got the biggest ups and downs, zoals Kimya Dawson zo mooi zingt.

Zo’n diep emotioneel leven heeft hele mooie kanten. Zo kan ik hele mooie stukken schrijven en leef ik me zó in tijdens mijn muziek dat ik anderen tot tranen toe hierin kan meevoeren. Het geeft mijn leven kleur. Het maakt dat ik enorm kan genieten van kleine dagelijkse dingen zoals bellen blazen van ons balkon, een groep vogels die in mooie bewegingen door de lucht zwermt, een herfstblaadje in de vorm van een hartje of andere dingen die anderen niet altijd zien. En het maakt me gepassioneerd voor de dingen die ik doe.

Maar zoals je kunt begrijpen zit er aan die emotionele rollercoaster ook een heel groot nadeel. Want mensen kinderen, wat is dat vermoeiend. En wat kunnen al die emoties dingen (onnodig) ingewikkeld maken! Niet zelden ben ik dan ook wel jaloers op de emotionele evenwichtigheid en rust van Sander. Die lijkt zonder al te veel bombarie emoties van binnen te kunnen verwerken en gewoon verder te kunnen gaan met zijn dag zonder al te veel van zijn stuk te zijn gebracht. Hoe anders is dat bij mij! Hoewel grote pieken en dalen in mijn emoties op zich prima zijn, gaan mijn emoties soms werkelijk alle kanten op. Ik reageer gewoon net wat heftiger op allerlei dingen die van binnen en van buiten gebeuren. En het kost behoorlijk veel inspanning om dan een beetje controle over die emoties te hebben en te voorkomen dat ik een ongeleid emotioneel projectiel word.

Gelukkig gaat het met de jaren steeds een beetje beter. Ik begrijp steeds beter waar emoties door worden getriggerd en wat ik nodig heb of kan doen om weer rustig te worden. Steeds vaker kan ik mezelf vermannen om niet vanuit emotie te reageren maar gewoon te wachten tot de emotie weer een beetje is weggeëbd. En zo nu en dan komt er een boek langs dat me weer eens goed aan het nadenken zet en me helpt om anders om te gaan met mijn emoties. Één zo’n boek is ‘Verslaafd aan liefde’ van Jan Geurtz. In zijn boek stelt Geurtz dat iedereen vanaf jongs af aan een fundamentele fout maakt, door zichzelf ten diepste af te wijzen en zijn/haar identiteit en zelfbeeld te baseren op de goedkeuring en erkenning van anderen. Deze fundamentele fout zorgt voor een beknellend spinnenweb van trucjes en patronen die we gebruiken om deze goedkeuring te bewerkstelligen en deze afwijzing te voorkomen. Maar deze trucjes en patronen werken niet en zorgen alleen maar voor nog meer zelfafwijzing, beknelling en verwrongen relaties. Een belangrijk inzicht dat Geurtz in zijn boek meegeeft, is dat we vaak geneigd zijn om onze emoties toe te schrijven aan wat er gebeurt of aan wat anderen doen, laten of zeggen. “Doordat hij dit deed, voel ik me nu zo.” We geven daarmee anderen heel veel macht over onze emoties en nemen zelf weinig of geen verantwoordelijkheid. Dat kan ook anders.

“Vat niets persoonlijk op.” Dat is één van de ogenschijnlijk simpele maar belangrijke inzichten die Don Miguel Ruiz geeft in zijn boekje ‘De vier inzichten’. En hoe simpel ook, het is een super handig inzicht om toe te passen wanneer je emotioneel iets minder wiebelig wilt zijn. Het is wel een kwestie van veel oefenen, maar als je je best ervoor doet, begin je je steeds vaker te realiseren dat alles wat een ander zegt of doet, meer vertelt over die persoon dan over jou. Iemand geeft je een compliment als hij/zij daar zin in heeft en goed in zijn vel zit. Als iemand een rotdag heeft en zich aan je ergert, kan hij net zo goed een sneer geven of wat je doet totaal de grond in praten. En zo wil een compliment of een uitspraak van kritiek en afwijzing lang niet altijd iets zeggen over jou of hoe je iets doet. Hetzelfde geldt voor uitspraken van liefde of haat, waardering of afkeuring. Als je er eens goed over na denkt, zie je dat iedereen hetzelfde doet: we leven ons leven, proberen dat zo goed mogelijk te doen en proberen ons zo veel mogelijk gelukkig en zo min mogelijk ellendig te voelen. En we bedoelen het met zijn allen meestal niet verkeerd. Die kritische opmerking van je vader is lief bedoeld, en die snauw van je geliefde is uit onmacht of frustratie geroepen. Mensen zijn er meestal niet bewust op uit om jou te kwetsen of raken.

Een trucje dat ik eens gehoord heb in dit kader, is simpel maar doeltreffend: probeer alles wat de ander zegt of doet te zien als een cadeautje wat je wordt aangereikt. Dan heb je namelijk een keuze. Je kunt ervoor kiezen het cadeautje aan te nemen, uit te pakken en het impact te laten hebben op je leven. Dan pak je het aan en vat je het persoonlijk op. Complimenten kunnen je daardoor de hemel in tillen, maar kritiek kan met dezelfde kracht je in de put laten zitten. Je kunt er ook voor kiezen het cadeautje bij de gever te laten, te beseffen dat je het cadeautje niet nodig hebt en dat het meer zegt over de gever dan over jou. Je kunt dan wel genieten van complimenten (die ten slotte toch lief zijn en goed bedoeld), maar je raakt er niet afhankelijk van. En je kunt dan wel luisteren naar kritiek, maar je wordt er niet meer door uit evenwicht gebracht. En zo kun je je langzaam bevrijden uit het spinnenweb van goedkeuring en afwijzing wat Geurtz beschrijft.

Bij mij werkt het in ieder geval. Ik ben en blijf Marijke en dus een intens persoon met een diep emotioneel leven. Maar door te blijven oefenen met dit soort inzichten en trucjes, blijf ik steeds minder lang hangen in emoties en heb ik meer en meer controle over mijn gevoelsleven. Ik word er een evenwichtiger mens van.